Bài thực hành 43: Thương những người làm sai chứ đừng trách họ
👉TẢI EBOOK PDF SÁCH "THE DAILY STOIC" TIẾNG VIỆT BẢN MỚI 2022
👉TẢI EBOOK PDF SÁCH "SỔ TAY CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ - TƯ TƯỞNG VƯỢT THỜI ĐẠI ĐỂ GẶT HÁI SỨC BẬT TINH THẦN, TỰ TIN VÀ ĐIỀM TĨNH"
“Chúng ta nên thương xót những người thiếu sáng suốt và lầm lỡ cũng như cách chúng ta thương xót những người mù lòa và què quặt. Người làm được điều này sẽ không tức giận, căm ghét, chửi rủa, trách móc, ghét bỏ, hay xúc phạm bất kỳ ai.”
– EPICTETUS
Những người làm sai? Hãy thương họ hay vì trách họ.
Họ không cố ý làm điều đó. Họ có trí óc, nhưng không thể suy nghĩ sáng suốt và sử dụng lý trí của mình.
Những người đáng thương này! Ngay cả khi những gì họ làm khiến bạn bị tổn thương, hãy biết rằng họ cũng như người mù lòa – không “nhìn” thấy những gì họ đang làm. Nếu bạn có thể nhận ra điều đó, bạn sẽ không tức giận, căm ghét, chửi rủa, trách móc, ghét bỏ, hay xúc phạm bất kỳ ai.
Đó là điều mà chủ nghĩa Khắc kỷ yêu cầu ở chúng ta: Hãy sáng suốt ngay cả khi bị tát vào mặt. Việc hiểu rõ những người làm sai vì họ thiếu sáng suốt sẽ giúp ta rất nhiều trong tình huống này.
Bạn sẽ không còn muốn trách mắng một đồng đội đang bị thương khi anh ấy không bắt được bóng. Tương tự như vậy, một cầu thủ bị thương cũng không nên trách mắng người đã nổi giận với mình. Vì người đang trách mắng đó cũng đang phải chịu đựng, không phải về mặt thể chất mà về mặt tinh thần. Và chúng ta không thể nhìn thấy tổn thương đó từ bên ngoài. Việc thiếu sáng suốt đã khiến họ phải trả giá.
Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy khó chấp nhận rằng kẻ tổn thương mình cũng đang phải chịu tổn thương, hãy nghĩ rằng: “Người làm điều sai trái, tức đang làm điều sai trái với chính mình. Kẻ bất chính là đang bất chính với bản thân – tự khiến mình trở thành kẻ xấu xa. ”
Marcus Aurelius kết luận rằng con người tự làm tổn thương bản thân khi họ làm điều sai trái. Có thể họ sẽ thấy tội lỗi hoặc xấu hổ khi làm điều bất chính, hoặc có thể họ không cảm thấy gì cả. Họ thấy thế nào cũng không quan trọng.
Điều bạn cần quan tâm đó là đức hạnh là mục tiêu lớn nhất. Nếu bạn hành động đúng đắn, bạn sẽ sống một cuộc sống hạnh phúc. Và điều này cũng đúng đối với những người hành động sai trái. Họ sẽ không có cuộc sống hạnh phúc.
Gieo nhân nào gặt quả nấy. Bất cứ khi nào ai đó làm điều sai với bạn, bạn có một số lựa chọn sau. Bạn có thể cho rằng điều này thật tồi tệ và bị tổn thương bởi nó. Bạn có thể cho rằng người đó thật độc ác và tức giận với người đó. Hoặc bạn có thể cho rằng tình huống là không xấu không tốt và cố gắng hành động tốt nhất có thể. Và bạn có lẽ nhận ra người làm sai cũng chỉ là kẻ mù quáng không đủ khả năng sử dụng lý trí, và bạn sẽ thấy thương anh ta thay vì đổ lỗi cho anh ta.
Tử tế với người khác là việc hoàn toàn nằm trong khả năng của bạn. Bạn luôn có khả năng sống theo những gì mình tin tưởng và lựa chọn đáp trả những kẻ tồi tệ với lòng trắc ẩn, sự tha thứ và sự tử tế.
Bởi vì ngay cả khi lời nói hay hành động của họ làm tổn thương bạn, bạn cũng hiểu rằng họ đang thiếu sáng suốt và rồi cuối cùng sẽ làm tổn thương chính mình.