Sổ Tay Chủ Nghĩa Khắc Kỷ

Bài thực hành 55: Hãy Làm gương

“Không cần phí thời gian tranh cãi thế nào mới là một người tốt. Hãy trở thành một người như vậy.”
MARCUS AURELIUS

Hãy làm gương. Là một người tiên phong. Một ví dụ thực tế sẽ thuyết phục hơn lý thuyết.
Không cần dạy bảo người khác, chỉ âm thầm chứng minh. Bắt đầu từ bản thân trước tiên. “Hãy hành động theo nguyên tắc của mình,” Epictetus nói, “Ví dụ, trong một bữa tiệc, không dạy người khác nên ăn như thế nào, mà hãy tự ăn như thế.”


Ông nói rằng, bàn về những gì bạn học được là điều rất nguy hiểm. Bởi vì bạn có thể cho người khác thấy rằng đến bản thân mình còn chưa tiêu hóa hết những gì học được. “Ngay cả đàn cừu cũng không nôn hết đống cỏ ra để cho người chăn cừu biết chúng đã ăn nhiều như thế nào, mà chúng chỉ âm thầm tiêu hóa đống cỏ đó bên trong cơ thể và tạo ra thành quả là sữa và lông cừu.”


Theo cách tương tự, chúng ta không nên nói về những gì chưa được “tiêu hóa” hết, mà hãy thể hiện những gì đã học được từ đống kiến thức đó. Thể hiện, chứ không trình bày những gì đã học được. Khi ai đó đối xử thô lỗ với bạn, bạn có thể thể hiện những gì bạn đã học được và đáp lại với sự tử tế và sự rộng lượng. Vì nếu bạn đáp trả một cách thô lỗ, điều đó chỉ chứng tỏ bạn chưa rút ra được bài học gì. Bạn cũng chỉ như người khác thôi.


Nhưng nếu bạn cố gắng giữ bình tĩnh và thận trọng, đồng thời chọn phản ứng một cách khoan dung và nhân ái, thì bạn đang trở thành một tấm gương. Và những người khác sẽ làm theo. Thậm chí cả kẻ ác cũng có thể sẽ làm theo.


Chủ nghĩa Khắc kỷ chỉ ra rằng chúng ta phải thiết lập các tiêu chuẩn, và sau đó hành động theo các tiêu chuẩn đó. Công việc của triết học là kiểm tra và duy trì các tiêu chuẩn, “nhưng công việc của một người có đạo đức là áp dụng các tiêu chuẩn đó khi đã ý thức về chúng”.


Epictetus đã nói rất rõ ràng – chúng ta phải sống theo những tiêu chuẩn mà chúng ta ý thức được.
Bạn đã tâm đắc bài thực hành nào trong cuốn sách này chưa? Bạn có đồng ý với chúng chứ? Vậy thì hãy trở thành một người có đạo đức và làm theo những điều mình học được.


Hãy tự hỏi bản thân: “Tôi muốn trở thành người như thế nào trong thế giới này?” Và sau đó bám sát theo hình mẫu đó. Nếu bạn muốn trở nên tử tế, thì hãy trở nên tử tế. Nếu bạn muốn học cách kiên nhẫn, thì hãy trở nên kiên nhẫn. Nếu bạn muốn trở thành người trung thực, thì hãy sống trung thực.


Nếu bạn sống theo niềm tin và tiêu chuẩn của mình, bạn sẽ hòa hợp với cái gọi là sự hòa hợp về nhận thức (cognitive consonance). Suy nghĩ và hành động của bạn khớp với nhau. Điều đó thực sự rất tuyệt vời.
Hãy áp dụng những gì bạn tin là đúng.


Hãy trở thành tấm gương và những người khác sẽ làm theo. Mọi người làm theo hành động chứ không làm theo lời dạy bảo. Vì vậy, hãy chủ động chứng minh những gì bạn nghĩ là điều tốt nhất nên làm. Như người ta đã nói: Hãy trở thành chính sự thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy trên thế giới này.

“Không cần phí thời gian tranh cãi thế nào mới là một người tốt. Hãy trở thành một người như vậy.”

 

Theo dõi Facebook Page của Chủ Nghĩa Khắc Kỷ để tải thêm nhiều tài liệu hay (Click)

Tải sách “Sổ Tay Chủ Nghĩa Khắc Kỷ” tiếng Việt (phát hành vào tháng 9 hoặc 10 năm 2021)

Nghe sách nói bản đầy đủ dài 7 tiếng của sách “Sổ Tay Chủ Nghĩa Khắc Kỷ” :