Bài thực hành 11: Hãy lấy Nhà Hiền triết Khắc kỷ làm tấm gương
👉TẢI EBOOK PDF SÁCH "THE DAILY STOIC" TIẾNG VIỆT BẢN MỚI 2022
👉TẢI EBOOK PDF SÁCH "SỔ TAY CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ - TƯ TƯỞNG VƯỢT THỜI ĐẠI ĐỂ GẶT HÁI SỨC BẬT TINH THẦN, TỰ TIN VÀ ĐIỀM TĨNH"
“‘Chúng ta cần lấy một tấm gương của một người có đức hạnh và tưởng tượng người đó như đang đứng trước mặt ta, để chúng ta coi như người đó đang dõi theo mình và hành động như thể người đó nhìn thấy hết những gì chúng ta đang làm.’ Đó là lời khuyên của Epicurus, việc một người giám hộ có đạo đức theo sát ta là có lý do chính đáng: hành vi sai trái sẽ giảm đi đáng kể nếu có nhân chứng luôn đứng gần những người có ý định thực hiện nó.”
– SENECA
Các nhà Khắc kỷ là những người đầy tham vọng và luôn muốn thể hiện phiên bản tốt nhất của mình mọi lúc. Một chiến lược mà chúng ta có thể sử dụng là lấy một hình mẫu làm thước đo. Các nhà Khắc kỷ đã sử dụng Zeus, Socrates, hoặc Nhà Hiền triết lý tưởng làm hình mẫu. Họ sẽ tự hỏi: “Một nhà Hiền triết sẽ làm gì trong tình huống này?”
Nhà Hiền triết là hình mẫu lý tưởng nhưng vẫn mang tính lý thuyết trong triết học Khắc kỷ. Người đó sống có đức hạnh, có sự thông thái và tốt bụng – một con người hoàn hảo. Tính cách của người đó thật đáng tôn vinh và ca ngợi, và người đó sống một cuộc đời trôi chảy trong sự hòa hợp hoàn hảo với bản thân và thiên nhiên.
Lý tưởng hư cấu này cho chúng ta định hướng, khuôn mẫu và sự nhất quán trong hành động của chúng ta. Khi chúng ta muốn tiến bộ, chúng ta có thể so sánh bản thân với lý tưởng này bằng cách tự hỏi, “Một nhà Hiền triết sẽ làm gì trong tình huống này?” Điều này có thể giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt nhất trong những tình huống khó khăn.
Câu hỏi đơn giản này rất hữu ích vì nó mang lại khoảng dừng giữa tác nhân kích thích và phản ứng. Nó mang lại nhận thức về tình huống, đó là bước đầu tiên hướng tới sự thay đổi tích cực. Hỏi Nhà hiền triết sẽ làm gì trong tình huống này sẽ giúp kéo dài thời gian và ngăn chúng ta phản ứng một cách phi lý trí. Nó cho phép ta chủ động điều khiển hành động của mình và lựa chọn phản ứng tốt nhất có thể.
Vì vậy, theo lời của Seneca, “Hãy chọn một người có lối sống cũng như lời nói khiến ngươi khâm phục. Hãy luôn coi người đó là người giám hộ cũng như tấm gương dành cho mình. Theo quan điểm của ta, ai cũng cần một hình mẫu làm thước đo cho bản thân. Không có tấm gương làm thước đo thì ta không thể uốn cây cong thành thẳng”.
Nghe theo lời của Seneca và luôn khắc ghi một tấm gương – không nhất thiết phải là nhà Hiền triết. Bạn có thể lựa chọn tấm gương cho mình học hỏi. Đó có thể là một thần tượng như Roger Federer, một siêu anh hùng như Batman, hoặc chỉ là một người mà bạn ngưỡng mộ như bố hoặc mẹ của mình. Hãy tưởng tượng người này liên tục theo dõi hành động của bạn. Bạn sẽ chú tâm hơn trong cuộc sống hàng ngày của bạn và lựa chọn hành động của mình một cách lý trí hơn.
Tìm hiểu thêm về hình mẫu của bạn bằng cách gặp gỡ trực tiếp hoặc bằng cách đọc sách, nghe podcast hoặc xem phim ảnh. Chỉ cần luôn giữ hình mẫu này trong đầu. Bạn có thể đeo trang sức gợi nhớ bạn đến họ, đặt ảnh của họ đầu giường hoặc để câu nói của họ trong ví bạn.
Học hỏi từ các tấm gương là một cách hiệu quả để rèn luyện đức tính của bạn. Bạn thậm chí có thể thay đổi bài thực hành này bằng cách hỏi một câu khái quát hơn: Một người mẹ / người cha / nhân viên hoàn hảo sẽ làm gì trong tình huống này? Chúa Giêsu sẽ làm gì? Đức Phật sẽ làm gì?
Marcus cũng nói: “Hãy xem xét kỹ nguyên tắc sống của mọi người, đặc biệt là của những người thông thái, xem họ chạy trốn điều gì và tìm kiếm điều gì.”
Hãy quan sát những người thông thái và ghi nhớ những lời của Seneca: “Không có tấm gương làm thước đo thì ta không thể uốn cây cong thành thẳng”. (chúng ta/những cành cây đều bị xiêu vẹo).