The Daily Stoic Tiếng Việt bản mới 2022

Giới Thiệu Về Sách “The Daily Stoic” tiếng Việt bản mới 2022

“Trong tất cả mọi người, chỉ có những người rảnh rỗi mới dành thời gian cho triết học, chỉ có họ mới thực sự sống. Không hài lòng với việc chỉ chăm chăm theo dõi những ngày tháng của chính mình, họ gộp tất cả trải nghiệm của các thời đại thành của mình. Tất cả thu hoạch của quá khứ được thêm vào kho tàng của họ. Chỉ có kẻ vô ơn bạc nghĩa mới không nhận thấy rằng những kiến trúc sư vĩ đại của những tư tưởng đáng kính này đã được sinh ra vì chúng ta và đã thiết kế một cách sống cho chúng ta.”
—SENECA

GIỚI THIỆU

366 NGÀY CÙNG NHỮNG CHIÊM NGHIỆM VỀ TRÍ TUỆ, LÒNG CAN TRƯỜNG VÀ NGHỆ THUẬT SỐNG !



Nhật ký riêng của một trong những hoàng đế vĩ đại nhất của Rome, thư cá nhân của một trong những nhà viết kịch xuất sắc nhất và nhà môi giới quyền lực khôn ngoan nhất của Rome, bài giảng của một người từng là nô lệ từng bị lưu đày sau đó trở thành một nhà giáo có sức ảnh hưởng. Trải qua mọi khó khăn suốt hai thiên niên kỷ, những tài liệu đáng kinh ngạc này vẫn tồn tại.

Họ nói cái gì? Liệu những trang giấy cổ xưa và khó hiểu này có thể thực sự chứa bất cứ điều gì liên quan đến cuộc sống hiện đại? Câu trả lời là có. Chúng chứa đựng tri thức vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới.
Những tài liệu này cùng nhau tạo thành nền tảng cho cái được gọi là Chủ nghĩa Khắc kỷ, một triết học cổ đại từng là một trong những bộ môn phổ biến nhất ở phương Tây, được thực hành bởi những người giàu và những người nghèo khó, những người quyền lực và cả những người đang chật vật, tất cả đều theo đuổi Cuộc sống Tốt đẹp. Nhưng qua nhiều thế kỷ, kiến thức về lối suy nghĩ này, đã từng cần thiết cho rất nhiều người, từ từ mất đi chỗ đứng.

Ngoại trừ những người khát khao tìm kiếm tri thức, Chủ nghĩa Khắc kỷ hoặc là chưa được biết đến hoặc bị hiểu nhầm. Thật vậy, thật khó để tìm thấy một từ dễ bị hiểu lầm trong tiếng Anh hơn từ “Stoic” — khắc kỷ. Đối với một người bình thường, cách sống rực rỡ, hướng đến hành động, mang tính chuyển hóa này đã bị hiểu thành lối cách viết tắt của “vô cảm”. Chỉ nhắc đến triết học thôi đã khiến người ta thấy bồn chồn hay chán nản, “Triết học Khắc kỷ” bề ngoài có vẻ giống như điều cuối cùng mà bất kỳ ai cũng muốn tìm hiểu, chưa bàn đến nhu cầu cấp thiết của nó trong cuộc sống hàng ngày.

Quả là một số phận đáng buồn cho một triết học mà ngay cả một trong những nhà phê bình không thường xuyên của nó, Arthur Schopenhauer, cũng sẽ mô tả là “đỉnh cao nhất mà con người có thể đạt được chỉ bằng việc sử dụng lý trí của mình.”

Mục tiêu của chúng tôi với cuốn sách này là khôi phục Chủ nghĩa Khắc kỷ trở lại đúng vị trí của nó như một công cụ để theo đuổi sự làm chủ bản thân, sự kiên trì và sự khôn ngoan: thứ mà người ta sử dụng để sống một cuộc đời tuyệt vời, chứ không phải là một lĩnh vực học thuật bí truyền nào đó.

Chắc chắn, nhiều bộ óc vĩ đại của lịch sử không chỉ hiểu Chủ nghĩa Khắc kỷ về thực chất của nó mà họ còn thực hành nó: George Washington, Walt Whitman, Frederick Đại đế, Eugène Delacroix, Adam Smith, Immanuel Kant, Thomas Jefferson, Matthew Arnold, Ambrose Bierce, Theodore Roosevelt, William Alexander Percy, Ralph Waldo Emerson. Mỗi người trên đây đã đọc, nghiên cứu, trích dẫn hoặc ngưỡng mộ các triết gia Khắc kỷ.

Bản thân những người theo trường phái Khắc kỷ cổ đại không hề sa đà. Những cái tên bạn gặp trong cuốn sách này — Marcus Aurelius, Epictetus, Seneca — lần lượt là một hoàng đế La Mã, một cựu nô lệ đã chiến thắng để trở thành một nhà giáo có sức ảnh hưởng và là bạn của hoàng đế Hadrian, đồng thời là một nhà viết kịch và cố vấn chính trị nổi tiếng. Có những nhà Khắc kỷ như Cato Trẻ, một chính trị gia được ngưỡng mộ; Zeno là một thương gia giàu có (như một số nhà Khắc kỷ khác); Cleanthes từng là một võ sĩ quyền Anh và làm công việc vận chuyển nước để trang trải quãng thời gian đến trường; Chrysippus, người hiện đã thất lạc hoàn toàn các tác phẩm nhưng còn có hơn bảy trăm cuốn sách, được đào tạo như một vận động viên chạy đường dài; Posidonius là một đại sứ; Musonius Rufus là một giáo viên; và nhiều người khác nữa.

Ngày nay (đặc biệt là kể từ khi sau khi cuốn The Obstacle is the Way — Chướng ngại vật là con đường — được xuất bản gần đây), Chủ nghĩa Khắc kỷ đã tìm thấy một lượng khán giả mới và đa dạng, từ ban huấn luyện của New England Patriots và Seattle Seahawks đến rapper LL Cool J và phát thanh viên Michele Tafoya cũng như nhiều người khác vận động viên chuyên nghiệp, CEO, nhà quản lý quỹ đầu cơ, nghệ sĩ, giám đốc điều hành, và nhiều độc giả khác.

Tất cả những người đàn ông và phụ nữ vĩ đại này đã tìm thấy điều gì trong Chủ nghĩa Khắc kỷ mà những người khác đã bỏ lỡ?


Một kho báu. Trong khi các nhà học thuật thường coi Chủ nghĩa Khắc kỷ là một phương pháp luận cổ hủ không được quan tâm nhiều, thì các nhà nghiên cứu trên thế giới đã phát hiện ra rằng nó cung cấp rất nhiều sức mạnh và khả năng chịu đựng cần thiết cho cuộc sống đầy thử thách của họ. Khi nhà báo và cựu chiến binh thời Nội chiến Ambrose Bierce khuyên một nhà văn trẻ rằng nghiên cứu trường phái Khắc kỷ sẽ dạy anh ta “cách trở thành một vị khách xứng đáng trên bàn tiệc của các vị thần,” hay khi họa sĩ Eugène Delacroix (nổi tiếng với bức tranh Liberty Leading the People — Tự do Dẫn dắt Nhân dân) đã gọi Chủ nghĩa Khắc kỷ là “tôn giáo an ủi” của mình, họ đã chiêm nghiệm từ những gì mình trải qua. Cũng như vậy, người theo chủ nghĩa bãi nô dũng cảm, đại tá Thomas Wentworth Higginson, người đã lãnh đạo trung đoàn toàn người da đen đầu tiên trong Nội chiến Hoa Kỳ và đã để lại một trong những bản dịch đáng nhớ hơn từ những tác phẩm của Epictetus. Chủ đồn điền miền Nam và nhà văn William Alexander Percy, người dẫn đầu các nỗ lực cứu hộ trong trận Đại hồng thủy năm 1927, đã có một điểm tham chiếu độc đáo khi nói về chủ nghĩa Khắc kỷ rằng “khi tất cả không còn, chỉ có nó sẽ đứng vững”. Tác giả và nhà đầu tư thiên thần Tim Ferriss đã gọi Chủ nghĩa Khắc kỷ là “hệ điều hành cá nhân” lý tưởng (các giám đốc điều hành có năng lực cao khác như Jonathan Newhouse, Giám đốc điều hành của Condé Nast International, đã đồng ý với điều này).

Nhưng đối với lĩnh vực chiến đấu, chủ nghĩa Khắc kỷ lại trở nên rất phù hợp. Năm 1965, khi Đại úy James Stockdale (người về sau đã nhận Huân chương Danh dự) đã nhảy dù từ chiếc máy bay bị bắn hạ xuống Việt Nam để rồi cuối cùng trong nửa thập kỷ sau đó bị tra tấn và giam cầm, ông nghĩ đến ai? Epictetus. Cũng giống như Frederick Đại đế được cho là đã tham gia trận chiến với các tác phẩm của các triết gia Khắc kỷ trong túi yên ngựa của mình, và một ví dụ khác là chỉ huy hàng hải và NATO, Tướng James “Mad Dog” Mattis, người đã mang theo Huy chương của Marcus Aurelius khi triển khai ở Vịnh Ba Tư, Afghanistan và Iraq. Một lần nữa, những người này không phải là giáo sư mà là những nhà thực hành, và họ nhận thấy Chủ nghĩa Khắc kỷ là một triết lý thực tế, hoàn toàn phù hợp với mục đích của họ. 

TỪ HY LẠP ĐẾN LA MÃ ĐẾN NGÀY NAY


Chủ nghĩa Khắc kỷ là một trường phái triết học được thành lập ở Athens bởi Zeno của Citium vào thời kỳ đầu thế kỷ thứ ba trước Công nguyên. Tên của nó có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp stoa, có nghĩa là mái hiên, bởi vì đó là nơi Zeno lần đầu tiên dạy học sinh của mình. Triết lý khẳng định đức hạnh (bốn đức hạnh cơ bản là tự chủ, can đảm, công bằng và thông thái) là hạnh phúc, và chính nhận thức của chúng ta về mọi việc— chứ không phải những điều đó — gây ra phần lớn phiền muộn trong ta. Chủ nghĩa Khắc kỷ dạy rằng chúng ta không thể kiểm soát hoặc dựa vào bất cứ thứ gì bên ngoài những gì Epictetus gọi là “lựa chọn có lý trí” của chúng ta — khả năng sử dụng lý trí của chúng ta để chọn cách chúng ta phân loại, phản hồi và định hướng lại bản thân trước các sự kiện bên ngoài.

Chủ nghĩa Khắc kỷ sơ khai thì tương đối giống một triết học toàn diện như những triết học cổ đại khác với cái tên có thể gợi nhớ sự quen thuộc một cách mơ hồ: Chủ nghĩa Sử thi, Chủ nghĩa Yếm thế, Chủ nghĩa Platon, Chủ nghĩa Hoài nghi. Những người ủng hộ đã nói về các chủ đề đa dạng, bao gồm vật lý, logic, vũ trụ học cùng nhiều chủ đề khác. Một trong những phép loại suy được các nhà Khắc kỷ ưa thích để mô tả triết học của họ là so sánh nó như một cánh đồng màu mỡ. Logic là hàng rào bảo vệ, vật lý là cánh đồng và sản phẩm được tạo ra từ tất cả những điều này là đạo đức — hoặc là cách sống.

Tuy nhiên, khi chủ nghĩa Khắc kỷ phát triển, nó chủ yếu tập trung vào hai trong số các chủ đề này — logic và đạo đức. Từ Hy Lạp đến La Mã, chủ nghĩa Khắc kỷ trở nên thực dụng hơn nhiều để phù hợp với cuộc sống năng động, thực dụng của những người La Mã cần cù. Như Marcus Aurelius sau đó đã quan sát, “Ta thật may mắn khi ta đặt lòng mình vào triết học mà vì thế ta không rơi vào cái bẫy của người ngụy biện — chỉ xem xét nghiên cứu chứ không áp dụng vào hoàn cảnh thực tế, hoặc cãi vã với người khác, hoặc làm bản thân bận rộn với việc nghiên cứu những gì viển vông.”

Thay vào đó, ông (cùng với Epictetus và Seneca) tập trung vào một loạt các câu hỏi không khác gì những câu hỏi mà chúng ta tiếp tục tự hỏi mình ngày hôm nay: “Cách tốt nhất để sống là gì?”, “Tôi xử lý sự tức giận của mình như thế nào?”, “Nghĩa vụ của tôi đối với đồng loại là gì?”, “Tôi sợ chết; tại sao vậy?”, “Làm thế nào tôi có thể đối phó với những tình huống khó khăn mà tôi phải đối mặt?”, “Tôi nên làm gì với thành công hay quyền lực mà tôi nắm giữ?”

Đây không phải là những câu hỏi trừu tượng. Trong các bài viết của họ — thường là những lá thư riêng tư hoặc nhật ký — và trong các bài giảng của họ, các nhà Khắc kỷ đã cố gắng đưa ra các câu trả lời thực tế, có thể áp dụng được. Họ cuối cùng đã đóng khung công việc của họ xung quanh một loạt các bài tập trong ba lĩnh vực quan trọng:

Kỷ luật nhận thức (cách chúng ta nhìn và nhận thức về thế giới xung quanh)
Kỷ luật hành động (các quyết định và hành động mà chúng ta thực hiện — nhằm mục đích là gì)
Kỷ luật ý chí (cách chúng ta đối phó với những điều chúng ta không thể thay đổi, xây dựng những đánh giá rõ ràng và thuyết phục, đồng thời hiểu đúng về vị trí của chúng ta trong thế giới này).

Bằng cách kiểm soát nhận thức của chúng ta, các nhà Khắc kỷ cho chúng ta biết, chúng ta có thể tìm thấy sự minh mẫn trong tinh thần. Khi chúng ta chỉ đạo các hành động của mình một cách đúng đắn và chính đáng, chúng ta sẽ làm được. Khi chúng ta việc sử dụng và sắp xếp ý chí, chúng ta sẽ tìm thấy sự khôn ngoan và quan điểm để đối phó với bất cứ điều gì mà thế giới bắt chúng ta đối mặt. Họ tin rằng bằng cách khiến bản thân cũng như những người khác trở nên vững chãi hơn qua những quy tắc này, họ có thể nuôi dưỡng khả năng sức bật tinh thần, mục đích và thậm chí cả niềm vui trong cuộc sống.
Sinh ra trong thế giới cổ đại đầy biến động, Chủ nghĩa Khắc kỷ nhắm vào bản chất khó đoán của cuộc sống thường nhật và cung cấp một bộ công cụ thiết thực để sử dụng hàng ngày. Thế giới hiện đại của chúng ta có vẻ khác hoàn toàn so với thế giới có Cổng vòm thành Athen (Stoa Poikilê) của người Athen Agora cũng như Quảng trường và tòa án của Rome. Nhưng những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ đã rất nỗ lực để nhắc nhở bản thân (xem ngày 10 tháng 11) rằng những gì họ đối mặt không có gì khác biệt với những gì tổ tiên họ phải đối mặt, và tương lai sẽ không thay đổi hoàn toàn bản chất và sự kết thúc của sự tồn tại của loài người.

Một ngày giống như tất cả các ngày, như những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ đã nói. Và nó vẫn đúng.
Điều này đưa chúng ta đến vị trí hiện tại mà ta đang đứng.

SÁCH TRIẾT HỌC CHO ĐỜI SỐNG MANG TÍNH TRIẾT HỌC


Một số người trong chúng ta bị căng thẳng. Những người khác thì làm việc quá sức. Có lẽ bạn đang gặp khó khăn với những trách nhiệm khi vừa mới trở thành bậc cha mẹ. Hoặc sự hỗn loạn đến từ một liên doanh mới. Hay bạn đã thành công rồi nhưng lại đang phải vật lộn với các trọng trách của quyền lực hay sức ảnh hưởng? Bạn đang phải chật vật cai nghiện? Đang yêu sâu đậm? Hay chuyển từ mối quan hệ thiếu sót này sang mối quan hệ khác? Bạn có đang đến gần những năm tháng vàng son của bạn? Hay tận hưởng chiến lợi phẩm của tuổi trẻ? Bận rộn và năng động? Hay đang sống với tâm trí chán chường?
Dù đó là gì, bất cứ điều gì bạn đang trải qua, luôn có tri thức từ các nhà Khắc kỷ có thể giúp ích cho bạn. Trên thực tế, trong nhiều trường hợp, nó đã giải quyết vấn đề đó một cách rõ ràng bằng những thuật ngữ mà bạn có thể thấy rất hiện đại. Đó là những gì chúng tôi sẽ tập trung vào trong cuốn sách này.
Lấy trực tiếp từ kinh điển Khắc kỷ, chúng tôi trình bày tuyển tập các bản dịch gốc trong số những tác phẩm hay nhất của ba nhân vật chính của chủ nghĩa Khắc kỷ thời sau — Seneca, Epictetus, và Marcus Aurelius — cùng với một số câu nói khác nhau từ những người tiền nhiệm Khắc kỷ của họ (Zeno, Cleanthes, Chrysippus, Musonius, Hecato). Đi kèm với mỗi đoạn trích dẫn, chúng tôi cố gắng kể một câu chuyện, cung cấp ngữ cảnh, đặt câu hỏi, đưa ra một bài tập hoặc giải thích quan điểm của nhà Khắc kỷ để bạn có thể hiểu sâu hơn về câu trả lời bạn đang tìm kiếm.

Các tác phẩm của các nhà Khắc kỷ luôn mới và có tính thời đại, bất kể thời đại đó đang suy tàn hay những người đó có nổi tiếng đến đâu. Chúng tôi không có ý định chỉnh sửa chúng, hiện đại hóa chúng hoặc làm mới chúng (ngoài kia đã có rất nhiều bản dịch xuất sắc trên mạng). Thay vào đó, chúng tôi đã tìm cách tổ chức và trình bày tri thức tập thể rộng lớn của các nhà Khắc kỷ thành một biểu mẫu dễ tiêu hóa, dễ tiếp cận và mạch lạc nhất có thể. Bạn có thể — và nên — chọn các tác phẩm gốc của các nhà Khắc kỷ ở dạng đầy đủ (xem Gợi ý Đọc thêm trong những trang cuối của cuốn sách này). Trong lúc đó, tại đây, đối với người đọc bận rộn và chủ động, chúng tôi đã cố gắng tạo ra một tác phẩm với sự tận tâm của mình, một tác phẩm thiết thực và đi vào trọng tâm giống như tác phẩm của các triết gia. Và theo truyền thống Khắc kỷ, chúng tôi đã thêm tài liệu để kích thích và tạo điều kiện cho việc đưa ra những câu hỏi quan trọng.

Được tổ chức theo đường lối của ba nguyên tắc (Nhận thức, Hành động và Ý chí) và sau đó được chia nhỏ hơn thành các chủ đề quan trọng trong các chủ đề đó, bạn sẽ thấy rằng mỗi tháng sẽ nhấn mạnh một đặc điểm cụ thể và mỗi ngày sẽ đưa ra một cách mới để suy nghĩ hoặc hành động. Các lĩnh vực mà các nhà Khắc kỷ quan tâm nhiều đều xuất hiện ở đây: đức hạnh, cái chết, cảm xúc mạnh, nhận thức về bản thân, thái độ, hành động đúng đắn, khả năng giải quyết vấn đề, sự chấp nhận, tinh thần minh mẫn, sự thực dụng, suy nghĩ không thiên vị và nghĩa vụ cần làm.

Những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ là những người tiên phong trong các nghi thức buổi sáng và buổi tối: bắt đầu ngày mới với sự chuẩn bị và kết thúc một ngày với sự tự phản chiếu. Chúng tôi đã viết cuốn sách này để bạn có thể áp dụng theo cách nào cũng được. Mỗi ngày đọc một bài thực hành trong suốt một năm (thêm một ngày nữa cho các năm nhuận!). Nếu bạn muốn thực hành, hãy chuẩn bị thêm một cuốn sổ để ghi lại và trình bày rõ những suy nghĩ và các phản ứng của bạn (xem ngày 21 và 22 tháng 1 và ngày 22 tháng 12), giống như các nhà Khắc kỷ thường làm.

Mục đích của cách tiếp cận triết học thực hành này là giúp bạn có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Chúng tôi hy vọng rằng không có từ nào trong cuốn sách này không thể hoặc không nên, theo diễn giải của Seneca, biến thành hành động thật.

Vì lý do đó, chúng tôi viết nên cuốn sách này.

DANH SÁCH CÁC THÁNG

Daily Stoic Tháng 1: Sự Rõ Ràng
Daily Stoic Tháng 2: Thú Vui Và Cảm Xúc
Daily Stoic Tháng 3: Nhận Thức
Daily Stoic Tháng 4: Tư Tưởng Không Thiên Vị
Daily Stoic Tháng 5: Hành Động Đúng Đắn
Daily Stoic Tháng 6: Giải Quyết Vấn Đề
Daily Stoic Tháng 7: Nghĩa Vụ
Daily Stoic Tháng 8: Chủ Nghĩa Thực Dụng
Daily Stoic Tháng 9: Kiên Cường Và Sức Bật Tinh Thần
Daily Stoic Tháng 10: Đức Hạnh Và Lòng Tốt
Daily Stoic Tháng 11: Sự Chấp Nhận – Amor Fati
Daily Stoic Tháng 12: Thiền Định Về Cái Chết


DOWNLOAD EBOOK SÁCH “THE DAILY STOIC TIẾNG VIỆT” BẢN PDF MOBI EPUB